ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ
Όταν ένα ζευγάρι αποφασίσει ότι θα ήθελε να αποκτήσει παιδί, καλό είναι να γίνουν κάποιες προετοιμασίες που θα βελτιώσουν την υγεία του ζευγαριού και θα μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες σύλληψης και ομαλής πορείας της εγκυμοσύνης.
Καταρχήν, η γυναίκα θα πρέπει να σταματήσει την αντισύλληψη και να ενημερωθεί από τον γιατρό της για τις γόνιμες μέρες του κύκλου της.
Επιπλέον, καλό θα ήταν η μελλοντική μητέρα να διακόψει το κάπνισμα (εάν καπνίζει) και να σταματήσει (το ιδανικό) ή να περιορίσει το αλκοόλ σε ένα ποτήρι κρασί την εβδομάδα.
Σε περίπτωση που η γυναίκα πάσχει από χρόνια ασθένεια (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υποθυρεοειδισμός κ.ά.) ή υποβάλλεται σε φαρμακευτική αγωγή (αντιεπιληπτικά φάρμακα, αντικαταθλιπτικά φάρμακα, φάρμακα για τον θυρεοειδή, ινσουλίνη, θεραπεία κατά της ακμής κ.ά.), θα πρέπει να ενημερώσει τον γιατρό της για την επιθυμία της να μείνει έγκυος, ούτως ώστε να πληροφορηθεί για τις επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν και την τυχόν ανάγκη να προσαρμόσει τη θεραπεία της.
Εάν η γυναίκα έχει περιττά κιλά, καλό θα είναι να προσπαθήσει να αδυνατίσει ΠΡΙΝ ΜΕΙΝΕΙ ΕΓΚΥΟΣ με σωστή διατροφή και άσκηση. Η εγκυμοσύνη, ως γνωστόν, συνδέεται με αύξηση του βάρους της εγκύου και η πιθανότητα επιπλοκών (π.χ. αρτηριακή υπέρταση, διαβήτης) κατά τη διάρκεια της κύησης αυξάνεται σημαντικά στις υπέρβαρες εγκύους.
Τέλος, συνιστάται η καθημερινή λήψη φολικού οξέως (5mg) από τη γυναίκα για όλο το διάστημα που προσπαθεί να μείνει έγκυος, επειδή η λήψη φολικού οξέως πριν τη σύλληψη και κατά τη διάρκεια του 1ου τριμήνου της κύησης μειώνει την πιθανότητα ανωμαλιών της σπονδυλικής στήλης και του νωτιαίου μυελού του εμβρύου.
Ανάλογες προσπάθειες βελτίωσης της κατάστασης της υγείας θα πρέπει να γίνουν και από τον άνδρα (μείωση υπερβολικού βάρους, διακοπή καπνίσματος, μείωση κατανάλωσης αλκοόλ κτλ.), ώστε να βελτιωθεί η ζωτικότητα του σπέρματος και να αυξηθούν οι πιθανότητες εγκυμοσύνης.
ΘΕΤΙΚΟ ΤΕΣΤ ΚΥΗΣΗΣ
Όταν η καθυστέρηση της εμμήνου ρύσεως ξεπερνά τις 3 ημέρες, καλό είναι να πραγματοποιείται ένα τεστ κυήσεως ούρων. Σε περίπτωση που είναι θετικό, θα πρέπει να ενημερωθεί ο γυναικολόγος της γυναίκας, ώστε να κρίνει αν χρειάζεται να πραγματοποιηθεί ο εργαστηριακός έλεγχος μιας ορμόνης του αίματος, που ονομάζεται β-χοριακή γοναδοτροπίνη. Τα επίπεδα της ορμόνης αυτής στο αίμα της γυναίκας διπλασιάζονται περίπου κάθε 2 μέρες στα αρχικά στάδια της κύησης. Όταν η τιμή της β-χοριακής γοναδοτροπίνης ξεπεράσει τις 1200 μονάδες, ο διπλασιασμός της από εκεί και πέρα γίνεται περίπου κάθε 3 μέρες.
Η μέτρηση της β-χοριακής γοναδοτροπίνης είναι πολλές φορές ένα χρήσιμο εργαλείο για τη διάγνωση παθολογικών καταστάσεων, όπως η εξωμήτρια κύηση και η μύλη κύηση (που αποτελεί μια παθολογική μορφή εγκυμοσύνης). Εάν χρειάζεται να γίνουν επαναλαμβανόμενες μετρήσεις β-χοριακής γοναδοτροπίνης, αυτές καλό θα είναι να γίνονται στο ίδιο εργαστήριο για να διασφαλίζουμε την αξιοπιστία του αποτελέσματος. Όταν τα επίπεδα της β-χοριακής γοναδοτροπίνης ξεπεράσουν τις 1500 μονάδες, δηλαδή γύρω στις 5 εβδομάδες από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου, θα πρέπει να φαίνεται στο υπερηχογράφημα ο εμβρυϊκός σάκος μέσα στην κοιλότητα της μήτρας, ενώ στις 5-6 εβδομάδες, είναι δυνατό να απεικονισθεί το έμβρυο και η καρδιά του.
Τα τελευταία χρόνια, έχει αναγνωρισθεί στην ιατρική κοινότητα η αξία της μέτρησης μιας άλλης ορμόνης στα αρχικά στάδια της κύησης, της προγεστερόνης. Έχει αποδειχθεί μετά από πολλές μελέτες, ότι μία και μοναδική μέτρηση της ορμόνης αυτής μπορεί να προβλέψει με μεγάλη ακρίβεια την μελλοντική εξέλιξη μιας εγκυμοσύνης (αν, δηλαδή, η κύηση θα προχωρήσει ομαλά ή θα καταλήξει –δυστυχώς- σε αποβολή).
Οι μαιευτήρες σήμερα μετρούν την εγκυμοσύνη σε εβδομάδες, καθώς αυτός ο τρόπος μέτρησης είναι πολύ πιο ακριβής από τον παραδοσιακό τρόπο μέτρησης της εγκυμοσύνης σε μήνες. Έτσι, θεωρούμε συμβατικά ότι η κύηση διαρκεί 40 εβδομάδες, μετρώντας όμως από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου (ή 38 εβδομάδες μετρώντας από την ημερομηνία της σύλληψης).
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ
Ο γιατρός θα ζητήσει μία σειρά εργαστηριακών εξετάσεων που χρειάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης. Είναι πολύ σημαντικό να πραγματοποιηθούν έγκαιρα όλες οι εργαστηριακές εξετάσεις. Εάν επίσης δεν έχει πραγματοποιηθεί τεστ Παπανικολάου τον τελευταίο χρόνο, καλό θα είναι να πραγματοποιηθεί στην πρώτη επίσκεψη. Σε περίπτωση που η έγκυος δεν έχει αντισώματα για την ερυθρά ή / και για το τοξόπλασμα ή / και για τον κυτταρομεγαλοϊό, πρέπει να πραγματοποιείται αιματολογικός έλεγχος για αντισώματα περίπου ανά 6 εβδομάδες.
Αρχικά οι επισκέψεις στο γιατρό πραγματοποιούνται κάθε 3-4 εβδομάδες. Μετά την 28η εβδομάδα κυήσεως, οι επισκέψεις γίνονται κάθε 2-3 εβδομάδες και μετά την 36η εβδομάδα, πραγματοποιούνται ανά εβδομάδα έως τον τοκετό. Σε κάθε επίσκεψη πραγματοποιείται μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και μέτρηση του βάρους και -αν χρειαστεί- εξέταση ούρων για πρωτεϊνουρία και γλυκοζουρία με ειδικό εξοπλισμό (stick) στο ιατρείο. Επίσης πραγματοποιείται υπερηχογραφικός έλεγχος της καλής καταστάσεως του εμβρύου με εκτίμηση του βάρους του, της ποσότητας του αμνιακού υγρού και της ροής αίματος στα αγγεία.
Δύο σημαντικά υπερηχογραφικά ραντεβού για τον προγεννητικό έλεγχο του εμβρύου πραγματοποιούνται στις 11 με 14 εβδομάδες κύησης (υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας) και στις 20 με 22 εβδομάδες κύησης (υπερηοχογράφημα β’ επιπέδου). Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο αντίστοιχο κεφάλαιο του προγεννητικού ελέγχου.